Gırtlak (Larinks) boyun orta hattında, yutak ve nefes borusu arasında yer alan ve ses tellerini içeren önemli bir organdır. Kıkırdaklar, kaslar, bağlar ve membranlardan oluşmuş dinamik olarak çalışan bir organdır. Kıkırdak çatısının boyundan da görülebilen en çıkıntılı kısmına “Adem elması” denmektedir. Gırtlağın temel görevi ses üretmek ve yemek borusu ile nefes borusunu ayırmak suretiyle lokmanın nefes borusuna kaçmasını engellemektir.
Gırtlak kanseri genellikle 50’ li yaşlar veya sonrasında ve daha çok erkeklerde görülür. Bu kanser sigara ve yoğun alkol kullanımıyla ilişkilendirilmiş hastalıklar grubundadır. Gırtlak kanserleri erken tanı konabilirse çoğunlukla başarıyla tedavi edilebilmektedir. Bu nedenle erken tanı ve erken tedavi önemlidir.
Gırtlak kanserinin belirti ve bulguları arasında uzun süren ses kısıklığı, yutma güçlüğü, nefes darlığı, öksürükle boğazdan kan gelmesi, boyunda kitle ve kilo kaybı sayılabilir. Bunların sigara içen birinde görülmesi gırtlak kanseri şüphesini daha da arttırır.
Gırtlak kanseri tanısı genellikle bir Kulak Burun Boğaz Hastalıkları (KBB) Uzmanı tarafından yapılan fizik muayeneyi takiben endoskop ve kamera yardımı ile yutak-gırtlak-ses tellerinin incelenmesi ile gerçekleştirilir. Tanı, KBB uzmanının gırtlak/ses teli üzerindeki lezyondan parça alıp bu örnek dokuyu patolojik olarak inceletmesi ile kesinleştirilir. Bütün bu tanı aşamaları ağız içinden özel aletler kullanılarak gerçekleştirilir, herhangi bir kesi-dikiş işlemi gerektirmez. Ek olarak bilgisayarlı tomografi, pozitron emisyon tomografisi, magnetik rezonans gibi görüntüleme yöntemleri ile hastalığın ne kadar yayıldığı tespit edilir.
Gırtlak kanseri tedavisinin sonuçları diğer birçok kanser türlerine göre daha başarılıdır. Erken tanı konmuş vakalarda tedavi başarısı daha yüksektir. Cerrahi tedavinin temel hedefi gırtlağın kanserli kısmının güvenli bir şekilde çıkarılması ve boyundaki lenf bezelerine yayılım varsa bunların da temizlenmesidir. Ameliyatta mümkünse ses tellerinin tamamı ya da bir kısmı korunarak hastanın ameliyattan sonra sesini kullanabilmesi amaçlanır.
Günümüzde özellikle erken evrede yakalanmış ve başka bölgelere yayılmamış gırtlak kanserlerinin endoskop, kamera, lazer gibi özel ekipman ve aletlerle ağız içinden “endoskopik cerrahi” yani “kapalı cerrahi” ile herhangi bir kesi yapmadan, ağızda ya da boyunda dikiş veya iz bırakmadan tedavisi mümkündür. Geç kalındığında ise gırtlağın ve ses tellerinin tamamının alınması ve hastanın nefes alması için boyunda kalıcı bir delik açılması gerekebilir. Hastalığın yayılmış olması nedeniyle cerrahi tedaviye ek olarak ilaç ve ışın tedavisi (kemoterapi ve radyoterapi) de gerekli olabilir. Bu durumda da çeşitli ses protezleri, elektrikli gırtlak ve diğer özel tıbbi araçlar, özel eğitimler ve psikolojik yardım ile hastalara konuşabilmeleri için destek verilmektedir.
Ülkemizdeki Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Kliniklerinde gırtlak kanserinin tanı ve tedavisi modern teknoloji ve tedavi yöntemleri kullanılarak başarıyla yapılmakta ve hastalara tedavi sonrası yüksek yaşam kalitesi sunulmaktadır. Bunlardan yararlanmak için esas olan erken tanı ve tedavidir. Bu nedenle yukarıda bahsedilen belirtilerinden herhangi biri sizde varsa mutlaka bir Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanına danışınız.